Większość kierowców otwarcie przyznaje, że nie kontrolują ciśnienia w oponach swojego auta. W zakładzie wulkanizacyjnym jesteśmy przeważnie dwa razy w roku, a poza tym, jeśli na gumie nie ma wyraźnego kapcia, nie zawracamy sobie głowy ilością powietrza w oponach. Tymczasem przy współczesnej konstrukcji opon, nawet istotny spadek ciśnienia może pozostać niezauważalny. Znaczna utrata powietrza lub za wysoka wartość ciśnienia w oponach to potencjalne zagrożenia, które mogą nie tylko skończyć się uszkodzeniem gumy czy felgi, ale także prawdziwą tragedią.
Co zaleca producent?
Dla każdego samochodu, pożądane wartości ciśnienia w oponach są ściśle określone przez producenta i można je zazwyczaj bez trudu znaleźć w instrukcji lub na tabliczce znamionowej wewnątrz auta. Większość osobówek wymaga pompowania kół do wartości 2,2 bara (2200kPa). Czasami producenci samochodów zalecają zróżnicowanie ciśnienia w przedniej i tylnej osi, a także informują o konieczności dopompowania ogumienia w przypadku przewożenia kompletu pasażerów lub dodatkowego bagażu. Zazwyczaj jednak zalecane wartości mieszczą się w przedziale 1,9 – 2,3 bara.
Jak zmienia się ciśnienie w oponie?
Opona samochodowa to element narażony na ciągłe obciążenie i zmiany warunków. Podczas jazdy opony samochodowe bardzo intensywnie się nagrzewają co jest z wiązane z działaniem siły tarcia. Wielokrotne zmiany temperatury gumy pociągają za sobą zmiany w ciśnieniu. Pamiętajmy, że temperatura i ciśnienie to wartości wprost proporcjonalne, a więc jeśli rośnie temperatura – rośnie też ciśnienie. Dlatego w czasie jazdy ciśnienie w oponie wielokrotnie się zmienia. Dlatego tak ważne jest, aby było ono optymalne. Niezwykle ważne jest także, aby pomiarów ciśnienia dokonywać na zimnej gumie – inaczej uzyskane chwilowe wartości ciśnienia będą znacznie odbiegały od stanu rzeczywistego.
Czym grozi zbyt mała ilość powietrza?
Niskie ciśnienie w oponie to nie tylko zmiana właściwości jezdnych oraz przyspieszenie zużycia gumy. Niedociśnienie istotnie wpływa na zachowanie się samochodu podczas pokonywania zakrętów, wpływa na skuteczne odprowadzanie wody czy długość drogi hamowania. Jeżeli pozwolimy sobie na jazdę na niedopompowanej oponie możemy narazić siebie na poważne koszty, a innych uczestników ruchu na niebezpieczeństwo.
Przypomnijmy, mało powietrza w oponie powoduje:
- nieregularne zużywanie się gumy
- narażenie układu jezdnego na uszkodzenia
- dłużą drogę hamowania na śliskiej nawierzchni
- nadsterowność lub podsterowność auta
- większe zużycie paliwa
- trudniejsze manewry
- uszkodzenie felgi
- całkowitą destrukcję opony
Jedyną korzyścią, którą możemy odczuć jadąc na niedopompowanych gumach (wszystkich) będzie poprawienie komfortu. Samochód będzie miększy, a zatem mniej odczujemy nierówności terenu. Dlatego właśnie właściciele terenówek wjeżdżając na bezdroża obniżają ciśnienie w oponach.
Za wysokie ciśnienie
Zbyt mocno napompowana opona będzie z kolei zużywać się głównie na środku, ponieważ jej brzegi nie będą dotykać asfaltu. Więcej powietrza to także znaczne zmniejszenie przyczepności gumy i niebezpieczeństwo wpadnięcia w poślizg czy niezahamowania na czas.
Ponadto nadmiar powietrza może skutkować:
- uszkodzeniem gumy podczas najeżdżania na krawężnik
- destrukcją opony przy wpadnięciu koła w dziurę
- uszkodzeniem układu jezdnego w związku z nasileniem drgań i wibracji
- pogorszeniem komfortu jazdy
Do największego jednak ryzyka, które wiąże się z jazdą na nadmiernie napompowanej oponie jest utrata przyczepności samochodu. Jeśli opona jest za bardzo napompowana – nie styka się z podłożem na całej swojej powierzchni. Dlatego łatwo wtedy wpaść w poślizg lub nie zatrzymać samochodu na czas.
Zmniejszenie przyczepności to także mniejsze opory toczenia. Zatem za bardzo napompowana opona będzie stawiać mniejsze opory co może wpłynąć na zużycie paliwa. Gdybyśmy jednak chcieli za pomocą podwyższonego ciśnienia w oponach zmniejszyć koszty eksploatacji pojazdu – możemy się srodze rozczarować. Straty spowodowane jazdą na nieprawidłowym ciśnieniu będą znacznie poważniejsze niż ewentualne oszczędności.
Kontrola ciśnienia
- Jak zatem prawidłowo dbać o ogumienie i kiedy kontrolować ciśnienie w oponach?
Na pewno przed każdą dłuższą podróżą powinniśmy skontrolować ciśnienie w ogumieniu. Jeżeli jeździmy głównie po mieście i rzadko pokonujemy długie trasy, także nie powinniśmy zwlekać z kontrolą opon do następnej sezonowej wymiany. Tak naprawdę powinno się kontrolować ciśnienie co mniej więcej dwa tygodnie. Ponadto po każdym niefortunnym wpadnięciu w dziurę lub zbyt szybkim najechaniu na krawężnik powinniśmy obejrzeć stan kół. Nawet niewielkie odkształcenie felgi może być przyczyną znacznej utraty powietrza z koła.
Pamiętajmy, że nawet najlepsza opona nie spełni swoich funkcji, jeśli będzie nieodpowiednio napompowana. Opony za bardzo lub za mało napompowane nie tylko będą się szybciej zużywać, ale także nie zapewnią nam oczekiwanego komfortu i bezpieczeństwa. Dlatego w codziennej eksploatacji samochodu nie zapominajmy o kontrolowaniu stanu ogumienia i ciśnienia w oponach.
