Współczesny rynek opon samochodowych jest bardzo zróżnicowany. Przyglądając się poszczególnym modelom możemy bez trudu zauważyć, że niemal każda opona posiada inną rzeźbę nacięć na powierzchni. Koncerny oponiarskie stale opracowują nowe wzory bieżnika, skupiając się na poprawieniu własności opon. Z jednej strony chodzi o zmniejszenie oporów toczenia, a z drugiej o efektywniejsze odprowadzanie wody i lepszą przyczepność. Jednak nawet najlepsza i najnowocześniejsza opona nie spełni stawianych przed nią wymagań, jeśli jej bieżnik będzie za bardzo wytarty. Rozpoznanie stopnia zużycia opony nie zawsze jest możliwe „na oko”. Tymczasem stan ogumienia w naszym samochodzie powinniśmy regularnie sprawdzać. Jak zatem poznać, że bieżnik jest za bardzo wytarty?
Dopuszczalne normy
Po pierwsze należy pamiętać o normach, które określają minimalną dopuszczalną wysokość bieżnika. Według obowiązującego prawa samochód osobowy powinien być wyposażony w opony, których bieżnik posiada wysokość nie mniejszą niż 1,6mm. W rzeczywistości, aby zapewnić odpowiednie odprowadzanie wody w oponach letnich czy błota pośniegowego w przypadku opon zimowych, bieżnik naszej opony nie powinien być niższy niż 3 – 4mm. Jest to szczególnie ważne w oponach zimowych, które częściej muszą radzić sobie w trudnych warunkach. Z zakupem nowego ogumienia nie warto więc zwlekać do momentu, aż dotychczasowe gumy osiągną graniczny stopień zużycia. Zdecydowanie lepiej jest regularnie sprawdzać stan ogumienia i odpowiednio wcześniej wyposażyć się w nowe opony.
Jak wykonać pomiar?
Pomiaru wysokości bieżnika można dokonać korzystając ze specjalnego wskaźnika zużycia, który znajduje się zazwyczaj w rowku opony i oznaczony jest literami TWI (Tread Wear Index). Jeżeli bieżnik zetrze się to wysokości specjalnego trzpienia, umieszczonego w rowku opony – należy ją wymienić. Innym sposobem mierzenia wysokości jest posłużenie się specjalnym przyrządem, tak zwanym głębokościomierzem bieżnika. Można też użyć zwykłej zapałki, monety bądź linijki, jednak wtedy pomiar nie będzie tak precyzyjny. Bieżnik całkiem nowej opony posiada wysokość sięgającą 8 – 9 mm. Prowadzone przez wiele lat badania wykazały, że zapewnia on najlepsze własności i najkrótszą drogę hamowania. Dla porównania warto powiedzieć, że droga hamowania opony, której bieżnik został wytarty do poziomu granicznego, potrafi wydłużyć się nawet o kilkanaście metrów. Dlatego tak ważne jest kontrolowanie stopnia zużycia bieżnika.
Utrata przyczepności
Jak zaznaczyliśmy wcześniej, bieżnik opony przede wszystkim odpowiedzialny jest z sprawne odprowadzanie wody i błota pośniegowego. Jeżeli jest on za niski może dochodzić do tak zwanego aquaplaningu czyli utraty przyczepności opony. Samochód ślizga się wtedy tak, jakby jechał po lodzie, ponieważ pomiędzy asfaltem a oponą tworzy się wodna poduszka. Takie zjawisko pojawia się czasem po wjechaniu w głęboką koleinę wypełnioną wodą. Nie mogąc odprowadzić wody, opona ślizga się po jej powierzchni.
Względy bezpieczeństwa
Wysokość bieżnika wiąże się więc bezpośrednio z bezpieczeństwem. Warto zatem sprawdzać jego stan nie tylko podczas sezonowych wizyt w warsztacie wulkanizacyjnym związanych z wymianą opon, ale znacznie częściej. Należy także oglądać opony i usuwać z przestrzeni pomiędzy bieżnikami zalegające tam nieraz kamienie. Trzeba także sprawdzać regularnie ciśnienie w oponach, ponieważ jego niedobór lub nadmiar powodują nierównomierne zużywanie się opony. Na stopień zużycia bieżnika ma także wpływ prawidłowe ustawienie zbieżności kół. W ekstremalnych przypadkach zdarza się, że podczas gdy na zewnątrz opona posiada wysoki bieżnik – Jej wewnętrzna krawędź jest całkowicie wytarta. Zwykle jest to spowodowane nieprawidłowym ustawieniem zbieżności kół lub nieodpowiednim ciśnieniem.
Zagrożenia
Za niski bieżnik opony nie dość, że naraża nas na całą masę zagrożeń w ruchu drogowym, może przynieść konsekwencje prawne. Okazuje się, że jeśli spowodujemy wypadek, a eksperci uznają, że bieżnik opony naszego samochodu był niższy niż dopuszczają to przepisy – ubezpieczyciel odmówi nam wypłaty ubezpieczenia. Jeżdżąc na oponach ze zbyt małym bieżnikiem możemy także spodziewać się mandatu podczas rutynowej kontroli drogowej. Stosowanie się do przepisów prawa jest nieodzowne dla bezpiecznego poruszania się po drogach publicznych.
Na zakończenie warto przypomnieć o konieczności sprawdzania stanu ogumienia w samochodzie. Powinniśmy regularnie kontrolować ciśnienie w oponach i stopień zużycia się bieżnika. Ważne jest także oglądanie opon pod kątem symetrycznego ścierania się gumy. Nierównomiernie zużyta opona może świadczyć o złym wyważeniu koła, za niskim lu za wysokim ciśnieniu w oponie, a także o złym ustawieniu zbieżności czy uszkodzeniach układu jezdnego.
