Większość kierowców otwarcie przyznaje, że nie poświęca zbyt wiele czasu oponom we własnym pojeździe. W warsztacie wulkanizacyjnym bywamy zazwyczaj dwa razy w roku, a niektórzy z nas nie odwiedzają go wcale zmieniając opony sezonowe we własnym zakresie. Tymczasem specjaliści przekonują, że stan opon powinniśmy kontrolować na bieżąco. Samo ciśnienie w ogumieniu należy sprawdzać nie rzadziej niż co dwa tygodnie. Podobnie często powinniśmy kontrolować stan gumy i poziom zużycia bieżnika.
Kontrolowanie opon
Opona samochodowa jest jedynym elementem, za pośrednictwem którego auto bezpośrednio styka się z jezdnią. Siły tarcia powstające pomiędzy oponą a podłożem odpowiadają za poruszanie się pojazdu. Nowa opona gwarantuje najlepsze własności trakcyjne oraz efektywne odprowadzanie wody. Jeśli jednak ciśnienie w kole drastycznie spadnie, albo gdy opona zostanie uszkodzona jej parametry drastycznie się pogarszają. Zdecydowanie gorzej radzi sobie koło samochodowe wyposażone w oponę o wytartym bieżniku. Jak pokazują badania, auto wyposażone w ogumienie wytarte do granicznego poziomu potrzebuje dwa razy dłuższej drogi hamowania. Wszystko to sprawia, że o opony powinniśmy naprawdę lepiej zadbać, a przede wszystkim na bieżąco kontrolować ich stan. Jeśli opona jest naprawdę zużyta, bądź uszkodzona – należy po prostu ją wymienić.
Wysokość bieżnika w oponach
Współczesne opony samochodowe wyposażone są we wskaźnik zużycia. Jeśli bieżnik zostanie wytarty do poziomu wskaźnika, opona nadaje się do wymiany. Przyjmuje się, że opona o bieżniku niższym niż 3 – 4 mm nie spełnia już swoich pierwotnych właściwości. Tymczasem prawo zezwala na jazdę na oponach o bieżniku nie niższym niż 1,6 mm. Chociaż posiadając bieżnik nieznacznie wyższy niż dopuszczalna wartość, nie zostaniemy ukarani mandatem – nigdy nie warto czekać z wymianą aż do krytycznego stanu bieżnika. Jego wysokość w nowej oponie to zazwyczaj 8 – 9mm. Nie trudno sobie wyobrazić, jak bardzo pogarszają się właściwości ogumienia, gdy bieżnik jest niższy o ponad dwie trzecie pierwotnej wysokości!
Data ważności
Opony starzeją się nawet wtedy, gdy auto jest nieużywane i stoi w garażu. Guma ulega zwyczajnym procesom starzenia, dlatego po jakimś czasie na jej powierzchni pojawiają się rysy i pęknięcia. Producenci opon zazwyczaj określają datę przydatności do użycia na dziesięć lat. Z kolei prawo nie zezwala na sprzedawanie (jako nowe) opon, które są starsze niż dwa lata. Podczas umiarkowanej eksploatacji samochodu, jeśli nie robimy bardzo dużych przebiegów rocznych opony powinniśmy wymieniać mniej więcej co dwa lata. Jednak podstawowym parametrem, który powinien obligować do wymiany jest stan techniczny opony.
Uszkodzenia mechaniczne
Oprócz wysokości bieżnika niebagatelny wpływ na własności trakcyjne ogumienia mają wszelkie uszkodzenia mechaniczne. Dlatego należy sprawdzać stan opony przy każdej sezonowej zamianie, a także optycznie oceniać jej stan na co dzień. Należy też dokładnie obejrzeć oponę po niefortunnym wpadnięciu w dziurę czy gwałtownym najechaniu na krawężnik lub inną przeszkodę. Zdarza się, że uszkodzenia w asfalcie po prostu nie da się ominąć. Czasami jedno najechanie na przeszkodę może skończyć się trwałym uszkodzeniem opony. Szczególnie wtedy, gdy stanie się to przy dużej prędkości. Nieraz uderzenia koła o przeszkodę są na tyle „bolesne”, że w kabinie kierowcy można usłyszeć brzęk felgi uderzającej o krawędź podłoża. Jeśli zdarzy nam się taka sytuacja, musimy bezwzględnie sprawdzić stan gumy i samej felgi.
Zniszczenie gumy
Takie ekstremalne sytuacje nie muszą się zdarzyć, aby opona została uszkodzona. Czasami po prostu w jej strukturze zachodzą zmiany, które kwalifikują oponę do wymiany. Drobne dziury i uszkodzenia w konstrukcji może ocenić tylko fachowiec z zakładu wulkanizacyjnego. Przy sezonowej wymianie warto więc zadbać o to, aby opony zostały dokładnie obejrzane przed założeniem i skontrolowane pod względem stanu technicznego.
Nagłe uszkodzenia zdarzają się rzadko. Stan techniczny opony w dużej mierze zależy od sposobu eksploatacji ogumienia. Inaczej zużywa się opona w samochodzie, którego kierowca lubi dynamiczną jazdę, a inaczej ogumienie w pojeździe jeżdżącym z umiarkowaną prędkością i nie wykonującym gwałtownych zwrotów. Dlatego stopie zużycia opon jest sprawą indywidualną dla każdego pojazdu. Statystycznie kwalifikują się one do wymiany mniej więcej co dwa lata. Pamiętajmy jednak, że czasami najnowsza opona może ulec po prostu uszkodzeniu i należy ją wymienić. Warto pamiętać o wymianie ogumienia parami. Niedopuszczalna jest zmiana opony tylko po jednej stronie osi. Nie zawsze też dobrze wychodzi przerzucanie mniej zużytych opona na oś napędową – z tylnej osi na przednią i na odwrót. Należy też pamiętać o wskaźnikach zużycia, dacie ważności i odpowiedniej stronie montażu opon kierunkowych i asymetrycznych.